GMO OMG


Vandaag begaf ik me weer eens in de diepe krochten van Netflix, en ik kwam uit bij de documentaire GMO OMG. Deze docu kwam uit in 2014 en was het initiatief van Jeremy Seifert. Hij vroeg zich af wat hij zijn kinderen te eten gaf, en ging op zoek naar antwoorden. 


Ik ben zelf best bewust bezig met voeding. Ik koop weinig bewerkt voedsel en ik kook en bereid veel eten zelf. We eten weinig fast food en kant en klaar maaltijden. Pakjes, doosjes en zakjes vind ik niet eens lekker, dus ook het kruiden van ons eten doe ik zelf.

Volgens de documentaire krijg je dan alsnog heel veel GMO's binnen, oftewel genetisch gemodificeerde voedingsmiddelen. Kort omschreven zijn dat twee soorten voedingsmiddelen. Planten die zo zijn aangepast dat ze besproeing met gifstoffen kunnen overleven (terwijl onkruid en insecten er dood van gaan) en planten die uit zichzelf een bepaalde gifstof produceren die slecht is voor de insecten die op de plant afkomen.

De eerste plant, die bestand is tegen gifstoffen, noemen ze 'RoundUp ready'. Heb je wel eens gehoord van RoundUp? Het schijnt ook in Nederland gebruikt te worden door mensen die geen zin hebben om onkruid tussen hun terrastegels uit te krabben. Dood alles, heel effectief. Sinds ik erover hoorde vroeg ik me al af of deze mensen niet nadenken over de gevolgen van het gebruik. Deze gifstof komt terecht in onze aarde. In ons grondwater. Het dood alle insecten die onze grond vruchtbaar maken. Het komt terecht bij de planten in onze siertuinen. Vind je mos tussen je tegels echt zó erg?

De tweede plant doodt de insecten die ervan eten. De planten zelf worden gezien als een pesticide. Dit gebeurt veel bij mais en soya. Dit zijn de voedingsmiddelen die ze voeren aan de koeien, varkens, kippen en andere dieren die even later op ons bord liggen. Wij worden zonder dat we het weten gevoerd met pesticiden!

Het idee dat onze groenten verbouwd worden in een monocultuur waarvoor elk ander levend organisme moet wijken vind ik schokkend. Het idee dat het vlees op ons bord, de zuivel bij ons ontbijt en de kaas op ons brood ontstaan is op basis van een pesticide vind ik ronduit verbazingwekkend. Het is triest dat we op het punt zijn gekomen dat alles moet wijken voor opbrengsten en gemak voor de mens.

De documentaire snijdt ook nog een ander punt aan. Het patenteren van planten. Grootste namen in de branche zijn Monsanto en Syngenta, waarschijnlijk heb je de namen wel eens gehoord.

Patenten op planten gaan meestal over een bepaalde eigenschap van de plant. Een bedrijf als Monsanto knutselt erop los met planten, zorgt dat een plant een bepaalde eigenschap krijgt en vraagt er patent op aan. Wanneer ze dit patent krijgen, mag niemand anders deze plant kweken met die gepatenteerde eigenschap.

Patenten zijn oorspronkelijk uitgevonden om uitvinders te beschermen. Ze mogen patenten aanvragen zodat niemand hun uitvinden mag namaken. Het uitvinden zelf gaat namelijk gepaard met investeringen in tijd en geld.

Bij die eigenschappen van planten moet je denken aan bijvoorbeeld resistentie tegen een bepaalde schimmel of ziekte waarvoor de plant vatbaar is. Het ding is alleen, dat Monsanto hier niets uitvindt. Ze halen de eigenschap uit het ene ras van de plant en stoppen het in een ander ras. Zo combineren ze bijvoorbeeld de resistentie voor een schimmel uit het ene ras, met de vorstbestendigheid uit een ander ras en voila, je kunt schimmelvrije planten kweken in koudere gebieden. Het zat al in een plant. Het is niets dat een laboratorium uitgevonden heeft. Het komt uit de natuur. Hóé kun je dat nou toe-eigenen?

Er is nog één ander gebied waar deze bedrijven een smerig spel spelen. Zoals iedereen bij biologie geleerd heeft moeten planten bevrucht worden. Insecten vliegen gezellig rond met stuifmeel, en de wind heeft ook zijn aandeel. Zorgen deze twee er nou voor dat jouw natuurlijke, originele, biologische plantjes bevrucht raken van GMO planten, en wordt er ook maar een klein spoortje van hun DNA teruggevonden in jouw planten, dan wordt je aangeklaagd. Voor je het weet ben je failliet.

De boeren die ervoor kiezen GMO zaden te gebruiken, zijn niet veel beter af. In eerste instantie verbetert je opbrengst. Maar al snel beland je in een vicieuze cirkel van bestrijdingsmiddelen en zaden kopen van hetzelfde bedrijf. Want het hergebruiken van zaden is verboden, je zult elk jaar nieuwe zaden moeten kopen. En moeten bestrijden met de bestrijdingsmiddelen die hetzelfde product verkoopt.

Ik krijg hier een heel naar gevoel bij. Ze manipuleren de natuur om geld te verdienen. Ze kijken niet naar wat ze onderweg vernietigen, zowel aan natuur als bedrijven en families. Iedereen die zich wel eens heeft verdiept in permacultuur, voedselbossen of zelfs de vierkante meter moestuin, weet dat combinatieteelt de manier is om ziektes en plagen buiten je tuin te houden. De ene plant helpt de ander. Bijen bestuiven je groentes, wormen maken compost en beluchten je bodem, lieveheersbeestjes eten bladluizen en zelfs al die andere insecten die we liever niet zien hebben elk hun eigen functie.

En het ergste is dat ik hier niet aan mee wil doen, maar dat de oorsprong van al je voedsel niet te achterhalen is. Dat is in de documentaire ook goed te zien. Ze zeggen dat genetisch gemodificeerde producten in Europa op de etiketten benoemd moeten worden, maar een kijkje in mijn keukenkastje levert niets op. En de groente in mijn koelkast? Ik zou het echt niet weten.

Laten we nu positief doorgaan en eens kijken wat we kunnen doen als we recalcitrant worden van dit verhaal. Eerst een mooi inspiratieplaatje:



Biologisch kopen lijkt de oplossing te zijn. Zowel voor groente als vlees en zuivel. Daarnaast kun je natuurlijk zelf wat laten groeien in je tuin. Let wel op dat je zaadjes niet van Monsanto komen. Alhoewel ik gok dat dit bij de supermarkten en tuincentra waar ik ze vandaan haal wel zal meevallen (dit ga ik wel uitzoeken voor ik ze weer koop!) Van de restjes uit je eigen tuin kun je een paar kipjes voeren waarvan je lekkere eitjes kunt rapen.

En denk vooral niet dat je dan een moestuin moet bijhouden op de ouderwetse manier met hard werken en rugpijn. Ik vertelde hierboven al over permacultuurvoedselbossen en de vierkante meter moestuin, En probeer eens The Edible Garden, ook een serie van 6 afleveringen die de BBC heeft uitgebracht (even zoeken, maar het is écht een leuk programma). Er zijn manieren om een tuin eetbaar te maken met vaste planten. Er is zoveel informatie te vinden! Experimenteer en durf eens iets te proberen dat je leuk lijkt. Afgelopen lente zaaide ik rucola. In eerste instantie werd het niet veel. Dus ik liet het maar staan en tot zaad groeien. Inmiddels staat er, zelfs nu in februari, een heel bosje rucola. Ik vind het helemaal leuk! En lekker op een broodje. De spruitjesplanten staan nog maar lijken niet veel te doen en de zonnebloemen die ik zaaide heb ik nooit gezien. Maar hoe leuk was het om kleine worteltjes te oogsten. Om bieslook te zien groeien. Om mijn eigen frambozen en bramen zo van de plant te kunnen plukken. En mijn tuin is in de zomer een heerlijke groene oase, zonder veel onderhoud.

Ik weet nog niet hoe ik écht iets kan betekenen voor de wereld. In de strijd tegen GMO's en patenten op natuur. Maar ik hoop dat bewustzijn kweken helpt, en dat hoop ik nu gedaan te hebben.

Bronnen:
Documentaire GMO OMG via Netflix
Zembla
BBC's The Edible Garden met Alice Fowler (via Youtube e.d.)

Reacties

Populaire posts van deze blog

Home | Reifkoeken, heerlijk huisgemaakt

Creabea | Breiring probeersel

Stijl | Enkellaarsjes